Policja żydowska

Żydowska Służba Porządkowa (niem. Jüdische Ghetto-Polizei lub Jüdischer Ordnungsdienst), zwana także przez żydów policją żydowską, była pomocniczą jednostką policji zorganizowaną w nazistowskich gettach przez lokalną radę żydowską (Judenrat).

Członkowie policji żydowskiej zwykle nie nosili oficjalnych mundurów, a często tylko identyfikacyjną opaskę, czapkę i odznakę. Nie wolno im było nosić broni palnej – byli wyposażeni w pałki. W gettach, gdzie Judenrat sprzeciwiał się rozkazom Niemców (np. w Łucku), często wykorzystywano policję żydowską do kontrolowania lub zastąpienia rady. Jedna z największych żydowskich jednostek policji znajdowała się w warszawskim getcie, gdzie liczyła około 2500 osób. Getto łódzkie liczyło około 1200 osób, a lwowskie 500.

Anatol Chari, policjant w łódzkim getcie, w swoich wspomnieniach opisuje swoją pracę przy zabezpieczaniu składów żywności, kontroli pracowników piekarni, a także patrolach, których celem jest konfiskata żywności mieszkańcom getta. Wspomina udział żydowskich policjantów w wyłudzaniu racji żywnościowych i zmuszaniu kobiet do świadczenia usług seksualnych w zamian za chleb. Polsko-żydowski historyk i archiwista getta warszawskiego Emanuel RingelblumEmanuel Ringelblum ps. „Edzio”, „Menachem” (ur. 21 listopada 1900 w Buczaczu, zm. ok. 10 marca 1944 w Warszawie) – polsko-żydowski historyk, pedagog i działacz społeczny, twórca podziemnego archiwum getta warszawskiego, zamordowany przez niemieckich okupantów. określił okrucieństwo żydowskiej policji w getcie jako „wielokrotnie większe niż okrucieństwo Niemców, Ukraińców i Łotyszy”.

Oficerami byli przeważnie młodzi ochotnicy, którzy utrzymywali porządek w getcie, choć brali także udział w patrolach prowadzonych przez żołnierzy niemieckich oraz strzegli bram do dzielnic żydowskich. Udział funkcjonariuszy w pacyfikacjach dzielnic, łapankach, i pomocy w organizacji transportu ludzi do obozów zagłady były odbierane szczególnie negatywnie wśród mieszkańców gett.

Funkcjonował też Oddział Specjalny policji gettowej (Sondererabteilung), z siedzibą przy ul .Łagiewnickiej 96, który pomagał Niemcom w grabieży mienia żydowskiego.

Żydowscy policjanci pochodzili przeważnie z mętów. Żyli dobrze. Mieli dobre jedzenie i najlepsze mieszkania. Ich stosunek do biednych robotników był straszny. Jeśli jakiś robotnik powiedział słowo, które im się nie podobało, znikał natychmiast i nie wiedziano, gdzie się podział. Między robotnikami również byli tajni agenci, którzy o wszystkim donosili policji

Żydowska policja w getcie podzieliła ostatecznie ten sam los ze wszystkimi współwięźniami z getta. Podczas likwidacji gett (1942-1943) zostali zabici na miejscu lub wysłani do obozów zagłady.